Beter en ruimer kader om leegstand en verwaarlozing van woningen en gebouwen aan te pakken

04 April 2024

Beter en ruimer kader om leegstand en verwaarlozing van woningen en gebouwen  aan te pakken

Langdurige leegstand van woningen ombuigen naar kwaliteitsvolle woongelegenheden: onze politieke inzet waard!

Bestrijding van langdurige leegstand en verwaarlozing van woningen als hefboom voor betere sociale woonvoorzieningen: door de inzet van Groen naar een beter, efficiënter en eerlijker systeem.

Interview met Jef Lemmens (raadslid OCMW en gemeente) 

Dag Jef,

Groen Lede stelde in maart 2022 op de gemeenteraad voor om de langdurige leegstand en verwaarlozing van woningen en gebouwen in de gemeente beter aan te pakken. De werkwijze was toen namelijk beperkt tot leegstand en daarbij chaotisch, niet efficiënt en niet gelijk voor iedereen. We rapporteerden als gemeente aan Vlaanderen dat we ook verwaarlozing opvolgden, maar dat gebeurde in feite niet. De gemeenteraad keurde toen het voorstel van Groen goed om de werkwijze te herorganiseren en onder aandringen van Groen is er dan in de gemeenteraadscommissie aan gewerkt.

Heeft dat nu geleid tot concrete stappen? 

Jawel! Het is niet van een leien dakje gegaan, maar in de gemeenteraad van 21 maart 2024 zijn de nieuwe reglementen op leegstand èn verwaarlozing van woningen en gebouwen goedgekeurd. Ze worden geleidelijk van kracht vanaf 1 april 2024.

Wat zijn de voornaamste nieuwe accenten?

Vooreerst dat er degelijke en duidelijke reglementen zijn: werkbaar voor de diensten en juridisch goed onderbouwd. En verder dat de verwaarlozing van woningen en gebouwen extra wordt opgevolgd. Omdat die een omgeving nog meer negatief kleuren dan alleen leegstand.
Omdat het bij leegstand van woningen vooral gaat om een aantal ervan opnieuw in te schakelen in wonen of langdurige leegstand te vermijden, is er bij de te betalen reactivatie-heffing een progressiviteit ingebouwd.
Die heffing bedraagt het eerste jaar 1300 euro, maar wordt 2600 euro vanaf het derde jaar en 3900 euro vanaf het vijfde jaar.
Bij verwaarlozing is dezelfde toename voorzien.

Is het jullie dan toch vooral om de geldelijke opbrengst te doen, zoals soms wordt gesteld? 

Neen, het is ons in eerste instantie te doen om de langdurige leegstand met verwaarlozing, vervuiling, soms een risico voor de verkeersveiligheid, te beperken op een correcte manier.  Waarbij de eigenaars gemotiveerd worden om de nodige inspanningen te leveren om de negatieve langdurige leegstand om te buigen naar een positieve schakel in de omgeving.  Er is trouwens een langere vrijstelling van twee jaar bij verbouwingen.

We zien ook verwaarloosde woningen en gebouwen van de gemeente zelf, waar naast leegstand ook een duidelijke aftakeling te zien is. Doet de gemeente daar iets aan? Moet ze niet het goede voorbeeld geven?

De gemeente moet zeker het goede voorbeeld geven en heeft inderdaad werk met de eigen gebouwen: in de Rammelstraat staan 3 woningen en één gebouw al veel te lang leeg; ook de boerderij op het Markizaat, de pastorij hebben een treurige uitstraling. Langdurige leegstand is er ook bij Sport Vlaanderen: in het Putbosstadion staan sinds 1 juli 2021 de sporthal, de sport vakantieverblijven, de zogenaamde witte villa leeg. Straks is dat al drie jaar….

Nog veel werk aan de winkel dus? 

Er worden intussen al meer mensen en middelen ingezet; de ambtenaren mogen ter plaatse gaan kijken hoe de situatie is, en Solva ondersteunt de werking. Er wordt nu een extra ambtenaar voor aangeworven.

Tevreden?

Toch wel. Het toont aan dat aangehouden en goed gedocumenteerde politieke inbreng vanuit de oppositie kan leiden tot belangrijke koerswijzigingen in het beleid. We hebben de meerderheid er trouwens voor bedankt om in dit dossier open te staan voor de inbreng vanuit de oppositie. Het na te streven doel om deze woningen/gebouwen in te zetten voor goede sociale huisvesting werd de voorbije jaren door een gebrek aan politieke moed en aansturing bijna volledig gemist.  Maar er komt nu een flinke aansporing van de eigenaars om hun eigendom op te waarderen en daarbij de woonkwaliteit van anderen te verhogen. We zien trouwens al wat beweging op het terrein met afbraak van slechte panden. We zullen dit zeker verder nauw opvolgen; het voorzien van betaalbare, kwaliteitsvolle woningen voor onze inwoners is een belangrijk recht dat verder onze aandacht verdient.